Dünya İnsan Hakları Günü’nde Avrasya ve Türk Dünyasında insan hakları tartışıldı
Geçtiğimiz hafta sonu Amsterdamda Türkevi Topluluğu ve Avrasya Sivil Toplum Forumu işbirliği ile 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü münasebetiyle “9. Avrasya Buluşmaları” gerçekleşti. Toplantıda Avrasya’daki gelişmeler, Türk Dünyasında İnsan Hakları ve Macaristan’da iki yılda bir yapılan Turan Kurultayı ele alındı.
Türkevi Topluluğu adına Veyis Güngör, Macaristan Turan Kurultayı başkanı Birö Andras Zsolt ve araştırmacı yazar Mehmet Tütüncü’nün yapmış oldukları konuşmalardan sonra sanatcı Murat Ay, Ahmet Batdaroğlu ve Uygur sanatcı Aygül Hassel katılımcılara kültür şöleni sundular. Toplantıda Uygur, Nogay, Kırım Türk diasporası tanıtım ve bilgi standları açtılar. Katılımcılara Türkistan Pilavı ikram edildi.
Avrasya Sivil Toplum Forumu hakkında bilgi veren Veyis Güngör, Hollanda’da yaşayan Türk ve Akraba toplulukların zaman zaman biraraya gelerek oluşturdukları Forum’un sadece gönüllülük esasına dayalı olan bir çalışma olduğuna dikkat çekerek, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü olması münasebetiyle 9. Avrasya Buluşmalarının Türk Dünyasında İnsan Hakları konusuna ayrıdığını söyledi. Güngör ayrıca toplantıya Avrupa’nın bir köşesinde her iki yılda bir organize edilen Turan Kurutayı başkanının da şeref misafiri olduğunu, Macaristan’da organize edilen Kurultay hakkında daha yakından bilgi sahibi olarak, ilerinde muhtemel işbirliğinin olabileceğini belirtti. Macaristan Turan Kurultayı başkanı Birö Andras Zsolt yaptığı konuşmada, Hollanda’da organize edilen Avrasya Buluşmalarına davet edilmesinden duyduğu memnuniyet belirterek, Macarların tarihleri hakkında katılımcılara bir sunum yaptı. Macar adet, gelenek ve göreneklerini canlı tutmak ancak tarih bilinciyle mümkün olabileceğini, bu yönde her geçen gün yeni araştırmaların yapıldığını, Macarlarla Orta Asya halklarının akrabalığının kanıtlandığını, örneğin Kazakistan’da Macar topllulukların yaşadığını ifade etti.
Eski Macar ve Hun Türk kavimlerini birbirlerine yakınlaştırmak amacını taşıyan kurultayın ilk defa 2007 yılında yapıldığı ve her iki yılda bir tekrarlandığını söyleyen Biro Andras bu yıl Kurutay 7 Ağustos’ta Macar Parlamentosu’nda Meclis Başkanvekili Sandor Lazsek’in özel oturumdaki konuşmasıyla başladı. Ertesi gün Bugaç Ovası’nda devam eden Kurultay 10 Ağustos akşamı sona erdi. Ova’ya 500 civarında geleneksel Turan çadırı kuruldu, 320 atlının katıldığı gösteriler yapıldı. Kurultaya katılan milletler ile boylar ise şöyle: Azeri, Avar (Dağıstan), Başkurt, Bulgar, Buriat, Japon, Karakalpak, Kazak, Kazakistan Madyar boyu, Kırgız, Moğol, Özbek, Özbekistan Madyar boyu, Tatar, Türkiye Türkleri, Türkmen, Uygur, Yakut (Saha), Macar.
Türk Dünyasında İnsan Hakları sunumunda Mehmet Tütüncü, öncelikle Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlallerine dikkat çekti. Devamla Tütüncü Türkiye’nin etrafındaki insan hakları sorunlarını 5 K olarak tanımladığını ve bu bölgelerde İnsan haklarının çeşitli derecelerde ihlal edildiğini belirtti.
5K sorununun ise Kıbrıs, Kosova, Kırım, Kerkük, Karabağ sorunu olduğunu belirten Tütüncü, Kıbrıs’ta Kıbrıs Türklerinin elde ettikleri kazanımlar Rumlarla birleştirilerek yok edilmek istendiğini, Balkanlarda Bosna’da ve Kosova’da meydana gelen soykırımlardan sonra geçici bir sessizlik hâkim olduğunu, Kerkük’ün ise bugün Küresel savaşların merkezinde bulunduğunu ve Karabağ’da da Ermenilerin yaptıkları soykırımların yanların kar kaldığını söyledi. Toplantı sonrasında Türk Boyları temsilcileri Macaristan Turan Kurultayı başkanı Birö Andras Zsolt ile hatıra foroğrafları
çektirdiler.
